Gezondheidsachterstanden aanpakken met data

Wat kunnen zorginkopers bij zorgverzekeraars doen om gezondheidsachterstanden bij bepaalde groepen verzekerden te verkleinen? Op verzoek van het ministerie van VWS gingen Els Roorda van Q-Consult Zorg en Maarten den Braber van Population Health Data NL (PHDNL) aan de slag met deze vraag. Het resultaat is een animatie die zorginkopers uitdaagt om na te denken over hun rol.

Verschil maken als zorginkoper

"Zorgverzekeraars 'zitten' op heel veel data," zegt onderzoeker Els Roorda. "Die data vertellen een verhaal. Je kunt bijvoorbeeld zien waar schadelast zit en in welke wijken of regio's de zorgvraag hoger is dan in andere. Zorgprofessionals en mensen die in het sociaal domein werken, hebben die informatie niet. Zouden ze die wel hebben, dan zouden ze specifieke interventies kunnen ontwikkelen en inzetten om gezondheidsverschillen te verkleinen."

Na een ontdekkingsreis en verschillende exploratieve sessies met zorginkopers van grote zorgverzekeraars komen ze tot de conclusie dat er veel hobbels zijn, maar dat zorginkopers wel degelijk iets kunnen doen. "We hebben een animatie gemaakt om hen daarvan bewust te maken en hen uit te dagen om in gesprek te gaan," vertelt Den Braber.

Twijfels en belemmeringen bij zorginkopers

De onderzoekers organiseerden twee gespreksrondes met zorginkopers. Daaruit bleek dat zorginkopers heel betrokken zijn en dat ze het beste willen voor de verzekerden, constateert Den Braber. "Dat er weinig gebeurt met de data heeft vooral te maken met belemmeringen die zij ervaren op een ander vlak. Bijvoorbeeld op het gebied van privacy en AVG. En twijfels over de vraag of je voor verzekerden in een achterstandswijk anders mag inkopen dan voor verzekerden in een 'goede buurt'."

De animatie laat aan de hand van een voorbeeld zien hoe het inkoopproces in de regel nu gaat, en hoe het zou kunnen. "Zorginkopers kunnen bijvoorbeeld hun eigen data combineren met data van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Er zijn methoden om data te analyseren en tegelijk te voldoen aan de privacyregels," zegt Roorda. "Zo kan er meer dan iemand misschien denkt."

Informatie delen met regionale samenwerkingsverbanden

"De volgende suggestie is om manieren te zoeken om data te delen, zoals visualisaties en dashboards," vervolgt Den Braber. "Als ze informatie doorspelen naar gemeenten en partijen in het sociaal domein, kunnen die beleid ontwikkelen om speciale doelgroepen te ondersteunen. Dat lijkt nu extra werk te geven voor de verzekeraar, maar leidt uiteindelijk tot lagere zorgkosten. Daarnaast heeft de verzekeraar ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid om verzekerden te ondersteunen in hun gezondheid."

Het gaat erom dat beschikbare data beter benut wordt om de gezondheid van de bevolking te versterken. "De animatie laat zien waar we naartoe kunnen," zegt Roorda. "Zorginkopers en zorgverzekeraars kunnen daar een belangrijke rol in spelen omdat zij beschikken over relevante data. We hopen dat deze animatie hen prikkelt om die rol te pakken."

Bekijk ook

Pagina Digitalisering en Gegevensuitwisseling

Lees meer over digitalisering en gegevensuitwisseling in zorg en ondersteuning. Ontdek bijvoorbeeld de 4 doelstellingen van het IZA of relevante websites omtrent dit onderwerp.

Inkoophulp geeft inzicht in ziekte en preventie

Wat is de relatie tussen diabetes type 2 en de sociaaleconomische situatie van mensen? En welke interventies beloven het beste resultaat? Als inkopers van zorg antwoorden hebben op deze vragen, kunnen ze beter onderbouwd zorg inkopen.